ایمپلنت (کاشت دندان) در فک بالا و پایین

در گذشته بسیاری از افرادی که یک یا چند دندان خود را از دست می دادند یا به اجبار جای خالی دندان را تحمل می کردند و یا مجبور به کشیدن تمام دندان های خود می شدند تا بتوانند از دندان مصنوعی استفاده کنند. هر دوی این راه ها برای افراد، سخت و غیرقابل تحمل بود، زیرا دندان مصنوعی علاوه بر مشکلات زیادی که داشت، شکل ظاهری آن مورد پسند افراد قرار نمی گرفت.

دیگر لازم نیست نگران این موضوع باشید! در حال حاضر دندان پزشکان زیبایی توانستند با استفاده از آخرین تکنولوژی های روز، به روش ایمپلنت دندان که جایگزین بسیار مناسبی برای دندان های مصنوعی است دست یابند. ایمپلنت دندان مزایای بسیار بالایی نسبت به دندان مصنوعی دارد که می تواند تا پایان عمر جایگزین دندان های اصلی برای افراد باشد. ایمپلنت علاوه بر تاج دندان می تواند شامل ریشه دندان هم باشد.

ایمپلنت دندان چیست؟

ایمپلنت دندان نوعی فلز از جنس تیتانیوم می باشد که بسیار شبیه ریشه دندان است که قابلیت سازگاری با سلول های بدن را دارد، این ایمپلنت دندانی می تواند جایگزین بسیار مناسب برای دندان هایی باشد که فرد به خاطر هر دلیل آن را از دست داده است.

نحوه انجام ایمپلنت دندان

در ایمپلنت دندان، نیاز به استفاده از بی حسی موضعی است تا فرد دردی را در حین انجام ایمپلنت دندان حس نکند، قبل از انجام کار، نوع ایمپلنت توسط بیمار و پیشنهاد جراح فک شما انتخاب می شود. هنگامی که بی حسی انجام شد، ایمپلنت های پیشنهادی در فک شما قرار می گیرند. ایمپلنت ها تقریبا زمانی حدود 6 تا 24 هفته نیاز دارند تا به وسیله استخوان سازی سلول های استخوان ساز به فک شما جوش بخورند. در این مدت برای اینکه فرد از لحاظ ظاهری، تکلم و جویدن غذا دچار مشکل نشود با استفاده از قالبگیری، پروتزهای موقت ساخته و بر روی ایمپلنت ها قرار می گیرد. پس از اطمینان از جوش خوردن ایمپلنت ها بر روی فک شما، تاج دندان ساخته و بر روی پایه ایمپلنت قرار داده می شود.

 

انواع ایمپلنت دندان

همانطور که گفته شد قبل از انجام هر اقدامی لازم است بیمار نوع ایمپلنت خود را انتخاب کند. گاها بیمار به خاطر تنوع زیادی که در نوع ایمپلنت وجود دارد دچار تردید می شود. ولی لازم است بدانید که اغلب این ایمپلنت های دندانی کیفیت و ماندگاری خوبی دارند و تنها چیزی که اهمیت بالایی دارد انتخاب یک جراح فک مسلط و با تجربه برای انجام این کار است. از انواع ایمپلنت دندان می توان به ایمپلنت های آمریکایی، کره ای، ایمپلنت سوئیسی و ایمپلنت sic اشاره کرد.

مزایای ایمپلنت دندان

ایمپلنت دندان هرچند طول درمانش نسبت به روش های دیگر طولانی تر و هزینه بیشتری دارد ولی در عین حال دارای مزایای بیشتری هم است. اولین و مهم ترین مزیت آن ماندگاری همیشگی آن است. شما با انجام ایمپلنت دندانی تحت نظر جراح فک باتجربه، به شرط رعایت توصیه های جراح خود در رابطه با بهداشت و نگهداری دندان های جدید می توانید صاحب دندان های زیبا تا پایان عمر باشید.

ممکن است شما فقط یک دندان خود را از دست داده باشید که این دندان در جلوی فک شما باشد و ظاهری ناخوشایند ایجاد کند، از مزایای دیگر ایمپلنت دندان این است که می توانید بدون آسیب رساندن یا استفاده از دندان های دیگر، دندانی جدید با ماندگاری بالا برای دندان خود جایگزین کنید.

معایب و مشکلات ایمپلنت دندان

یکی از معایب ایمپلنت که برای بیشتر افراد مهم است، هزینه بالای درمان آن است، این روش نسبت به روش های دیگری همچون پروتزهای متحرک و پروتزهای ثابت قیمت بالایی دارد.

علاوه بر هزینه بالای ایمپلنت دندان، مدت زمان طولانی درمان آن است. که زمانی که باید برای ایمپلنت دندان صرف شود حدود 6 تا 24 هفته است. که ممکن است این زمان برای برخی از افراد آزار دهنده باشد.

بعد از انجام درمان ایمپلنت لازم است که فرد به صورت دوره ای توسط جراح فک خود معاینه شود.

از آنجایی که ایمپلنت دندان یک نوع جراحی محسوب می شود پس می توانیم بگوییم که ممکن است با عوارض جراحی مانند عفونت و شکست در جراحی همراه باشد.

نکات ایمپلنت دندان

ایمپلنت دندان یکی از بهترین روش برای جایگزینی دندان های از دست رفته بیماران می باشد که از طریق یک جراحی مختصر انجام می شود و دو تا 4 ماه بعد بیمار می تواند صاحب یک دندان طبیعی شود. از این لحاظ ایمپلنت دندان های سوم بعد از دندان های شیری و دائمی تلقی می شود. جای گذاری ایمپلنت دندان بسیار ساده است و هیچ گونه استرس و نگرانی برای بیماران ندارد و انجام آن رضایت مندی کامل را برای آنها به ارمغان می آورد.

آشنایی با نحوه ایمپلنت دندان

جراحی جای گذاری ایمپلنت بسیار مختصر و ساده می باشد به این صورت که استخوان توسط گریل های مخصوصی گریل می شود و ایمپلنت ها که ظاهری شبیه پیچ های معمولی دارد در استخوان قفل می شود و بعد از گذشت دو تا سه ماه با استخوان ممزوج شده و جوش می خورد و برای مراحل بعدی قالب گیری و جای گذاری روکش ها آماده می شود. اکثر بیماران پس از انجام ایمپلنت رضایت مندی کامل را از نظر زیبایی و عملکرد دارند که می توان از آنها به عنوان دندان سوم بعد از دندان های شیری و دائمی در این بیماران نام برد. ایمپلنت دندان به عنوان ریشه مصنوعی عمل می کند و بر روی آن روکش مصنوعی یا تاج دندان نصب می شود تا جای خالی دندان پر شود.

فرآیند جوش خوردن استخوان به ایمپلنت یک پارچگی استخوان نام دارد که برای موفقیت طولانی مدت ایمپلنت الزامی است. در مواردی که جوش خوردن ایمپلنت به استخوان انجام نمی گیرد ایمپلنت لق شده و درمان شکست می خورد. در اکثر موارد ایمپلنت از تیتانیوم ساخته می شود. علت انتخاب تیتانیوم قابلیت جوش خوردن استخوان به آن و همچنین زیست سازگاری و پس نزدن بدن است به این معنی که بدن آن را به عنوان شی خارجی در نظر نمی گیرد.

انواع ایمپلنت دندان

در حال حاضر بیش از صد برند ایمپلنت دندان در بازارهای جهانی وجود دارد که ساخت کشورهای سوئیس، آمریکا، فرانسه، کره، آلمان و ایتالیا می باشد. برخی از این برندها قدیمی هستند و از همان اوایل ظهور ایمپلنت دندان شروع به تولید کرده اند.

به طور کلی ایمپلنت دندانی که بیشترین یکپارچگی را به استخوان داشته باشد و سطح ایمپلنت دندان طوری طراحی شده باشد که باعث جذب استخوان به سطح ایمپلنت شود جزء بهترین نوع ایمپلنت می باشد.

سن مناسب جهت ایمپلنت دندان

ایمپلنت دندان هیچ گونه محدودیت سنی ندارد و برای تمام بیماران قابل انجام است به شرطی که بیماری های زمینه ای و بیماری هایی مانند دیابت و پوکی استخوان در افراد وجود نداشته باشد یا حداقل اگر وجود دارد به صورت کاملا کنترل باشد که این مشکل طی مشاوره با پزشکان مریوطه قابل حل می باشد.

عوارض ایمپلنت دندان

ایمپلنت دندان نه تنها سلامت دندان های مجاور را به خط نمی اندازد بلکه برای سلامت آنها نیز مفید است. چرا که مانع تحلیل رفتن استخوان زیرین می شوند. یکی از مهم ترین معیارهای انتخاب روش جایگزینی دندان ها به خصوص در مورد دندان های جلویی، زیبایی آن است. دندان های ایمپلنتی ظاهری کاملا طبیعی دارند و هیچ کسی متوجه تفاوت آن ها با دندان های خودتان نمی شود از طرف دیگر عملکرد ایمپلنت دندان شبیه به دندان های طبیعی است چرا که به استخوان فک جوش خورده است.

ایمپلنت درد دارد؟

به طور کلی می توان گفت روش درمانی ایمپلنت دندان یکی از ساده ترین جراحی های دهانی می باشد که درد و ناراحتی های زیادی ندارد. همچنین می توان بلافاصله پس از کشیدن یک دندان کاشت ایمپلنت دندان را انجام داد مشروط بر آنکه استخوان و لثه در سلامت کامل باشند.

 

مراقبت های لازم بعد از جراحی ایمپلنت دندان

همانطور که گفته شد ایمپلنت دندان یک جراحی محسوب می شود و هر جراحی نیازمند مراقبت های لازم پس از جراحی فک است. رعایت این موارد نقش بسزایی در بهبود محل زخم درمان و نتیجه جراحی دارد. توصیه های جراح فک خود را جدی بگیرید.

برخی از مراقبت های لازم پس از انجام ایمپلنت دندان

• بعد از کاشت ایمپلنت دندان لازم است به مدت 24 ساعت از مسواک زدن بپرهیزید.
• شستن دهان با آب را تا 6 ساعت بعد از عمل کاشت انجام ندهید.
• جراح بعد از جراحی فک و کاشت ایمپلنت دندان، یک نوع دهانشویه برای شما تجویز می کند که روز بعد از جراحی از آن باید به طور مرتب استفاده کنید.
• رعایت بهداشت دندان از الزامات مهم بعد از جراحی ایمپلنت دندان است، این دندان ها همانند دندان های طبیعی شما به مراقبت های ویژه نیاز دارند و استفاده مرتب از مسواک با خمیردندان های مخصوص و نخ دندان مانع از عفونت لثه ها و آسیب دندان ها می شود.
• کشیدن سیگار و مصرف چای، قهوه و مواد غذایی که دارای رنگ دانه زیادی هستند حتما باید قطع یا به حداقل برسد. دقت داشته باشید که مصرف دخانیات و آب میوه های رنگدانه دار، چای و قهوه تا مدت سه روز بعد از انجام ایمپلنت دندان ممنوع است.

انواع ایمپلنت دندان

ما حدود 100 تا 150 نوع ایمپلنت دندان داریم که اکثر آن ها جنسشان تیتانیوم است و بستگی به سازگاری به بافت های دهان ، نسبت به ابعاد و اندازش متفاوت است .مهم تر از هم جنس ایمپلنت دندان است که توسط کشورهای مختلف انجام می شود.

ماندگاری ایمپلنت دندان چقدر است ؟

اگر بهداشت دهان خیلی رعایت شود ماندگاری بهتر خواهد بود .طبق آمار گرفته شده بین 30 تا 35 سال ماندگاری دارد و انواع ایمپلنت در ماندگاری تاثیر خاصی ندارد .

آیا ایمپلنت دندان درد دارد ؟

خیلی از بیماران سوال می کنند که انواع ایمپلنت در کاهش درد تاثیر دارد؟ کاشت دندان به وسیله ی بی حسی موضعی انجام می شود .هنگامی که بی حسی موضعی انجام می شود بیمار با خیال راحت بدون هیچ دردی می تواند ایمپلنت را انجام دهد یعنی بیمار هیچ گونه دردی را احساس نمی کند .

پس زدن انواع ایمپلنت دندان

با توجه به ایمپلنتی که از تیتانیوم ساخته می شود هیچ سلول زنده ای درونش وجود ندارد و هیچ ماده ی کد دار و ژنتیکی درون آن نیست که بگوییم تحریک می کند .با توجه به این که ایمپلنت ها از جنس تیتانیوم هستند ، تیتانیوم زیر سازگار هست  یعنی با محیط دهان و بافت ها و استخوان سازگار کامل دارد و به ندرت حساسیت ایجاد می کند و پس می زند .

در صورت پس زدن بر می گردد به رعایت بهداشت دهان و افراد سیگاری عاملی است که بهداشت دهان را با مشکل رو به رو می کند.

طول درمان ایمپلنت دندان

طول جراحی کاشت ایمپلنت دندان بستگی به تعداد دندان هایی دارد که نیاز به کاشت دارند که ممکن است این زمان بین نیم ساعت تا دو ساعت باشد، اما در این بین ممکن است فک بیمار نیاز به پیوند استخوان و یا ایجاد تغییر در کف حفره سینوس داشته باشد، که ممکن است زمان جراحی را افزایش دهد. بعد از انجام جراحی کاشت ایمپلنت دندان زمانی حدود 6 تا 24 هفته نیاز است تا ایمپلنت های دندانی به فک بیمار جوش بخورند، بعد از گذشت این زمان جراح فک در صورت اطمینان از جوش خوردن کامل ایمپلنت ها به فک، شروع به گذاشتن پروتز بر روی ایمپلنت ها می کند.

پس زدن ایمپلنت

دهان و دندان¬های فرد جز ساختارهایی هستند که در سلامت و زیبایی فرد دخیل هستند. علاوه بر این موارد خالی بودن جای دندان در دهان برای تغذیه نیز اشکالاتی ایجاد میکند و راه حل این مشکل ایمپلنت دندانی است. با این حال برخی از افراد به دلایلی دچار مشکل عفونت یا پس زدن ایمپلنت میشوند.
ایمپلنت دندانی، فلزی است که با جراحی توسط دندانپزشک داخل فک فرد قرار داده میشود تا از دندان مصنوعی و جایگزین در فک حمایت کند. ایمپلنت¬های دندانی به طور معمول موفقیت آمیز هستند ولی بدن برخی افراد ایمپلنت را پس میزند. با توجه به تحقیقات انجام شده حدود ۵ تا ۱۰ درصد ایمپلنت¬ها پس از چند ماه یا چند سال پس زده میشوند.
چه عواملی روی موفقیت ایمپلنت دندان اثر گذارند؟
عوامل زیادی روی موفقیت آن اثرگذار هستند از جمله:
• لثه های سالم یکی از کلیدی ترین عوامل در پذیرش ایمپلنت توسط بدن فرد هستند. فرد با داشتن بیماریهای فعال لثه نمی تواند جراحی ایمپلنت موفقی داشته باشد. بیماری لثه عفونتی است که لثه ها و فک را از بین میبرد. عفونت لثه ای که درمان نشده میتواند ایمپلنت را احاطه کرده و در نتیجه بدن آن را پس بزند. قبل از داشتن جراحی ایمپلنت از سلامت لثه های خود مطمئن یک شوید.
• سیگار کشیدن: سیگار و به طور کلی دخانیات سبب پس زدن ایمپلنت می شوند زیرا جریان خونی به دهان و لثه ها را کاهش داده در نتیجه زخم به کندی التیام یافته و احتمال پس زدن ایمپلنت بالا می¬رود. تحقیقات آزمایشگاهی مختلف اثبات کرده که نرخ پس زدن ایمپلنت در افراد سیگاری حداقل ۲۰ درصد است. سیگاری بودن به این معنا نیست که شما نمی توانید ایمپلنت داشته باشید. هر چند بهترین حالت این است که یک هفته قبل از ایمپلنت و تا دو ماه پس از آن کشیدن سیگار را برای دریافت نتیجه بهتر و کاهش احتمال خطر پس زدن ایمپلنت کنار بگذارید.
• مشکلات استخوان فک: دریافت موفقیت آمیز ایمپلنت به مقدار استخوان فکی که از ایمپلنت محافظت میکند هم بستگی دارد و از نظر جراحی نیز در صورت عدم مقاومت کافی استخوان فک امکان قرار دهی ایمپلنت وجود ندارد. در برخی از افراد که دچار اختلالات پوکی استخوان هستند احتمال این مشکل وجود دارد، زیرا در این موارد قوام استخوان بسیار پایین می آید. استخوان¬های شکننده نیز خطر پس زدن ایمپلنت داشته و علاوه بر این مشکلات شدید لثه نیز به استخوان فک آسیب می رساند.
• مشکلات پزشکی: پس زدن ایمپلنت در مواردی که فرد دچار بیماری¬های نقص سیستم ایمنی، دیابت، روماتیسم و آرتروز باشد بسیار بیشتر رخ میدهد، زیرا در این مشکلات جریان خون کندتر است و در نتیجه التیام بدن نیز به آرامی اتفاق می افتد. این التیام آهسته سبب میشود که ایمپلنت و استخوان فک با هم به خوبی جوش نخورند. مصرف برخی داروها نیز خطر پس زدن ایمپلنت را افزایش میدهند، پس بهتر است که مصرف داروهای خود را به اطلاع دندانپزشک جراح خود برسانید. در سال ۲۰۱۶ تحقیقات دانشگاه مک گیل مشخص کرد که استفاده از داروی ضد اسید معده باعث کاهش رشد استخوانهای جدید میشود که بر همین اساس جوش خوردن استخوان با فک را برای بدن فرد مشکل میکند. تحقیقات دانشگاه بوفالو نیز مشابه همین مورد را در افرادی که از داروهای ضد افسردگی استفاده میکنند اثبات کرد.
• ساختار دندانی نامناسب: ساختار دندانی نیز اثر مهمی در موفقیت کاشت ایمپلنت داشته و درصد موفقیت ایمپلنت در برخی افراد پایین می¬آید برای مثال در صورتی که فرد در ناحیه دهان و دندان دچار محدودیت هایی باشد. مشکلات ساختاری که دامنه حرکتی فک پایین را محدود می¬کند و یا به گونه¬ای است که فرد قادر نیست دندانها را به خوبی مسواک بزند احتمال پس زدن ایمپلنت در این موارد بالاست.
• جراح بی تجربه: همه دندانپزشک¬های جراح به یک اندازه با مهارت نیستند و یک درصد احتمال پس زدن ایمپلنت ممکن است به علت بی تجربگی جراح باشد. در این موارد به علت حساسیت کار هر چه جراح با تجربه تر باشد شانس موفقیت نیز بالاتر است، زیرا یک جراح ایمپلنت با تجربه میداند که چه تعداد ایمپلنت برای حمایت دندان کارگزاری شده کافی است. این نکته از آن¬ جایی اهمیت پیدا میکند که تعداد ناکافی ایمپلنت در فک باعث فشار بیش از حد به آن میشود و احتمال پس زدن ایمپلنت را بالا میبرد. علاوه بر این جراح با تجربه احتمالا به میزان کمتری به بافت پریودنتال فرد آسیب می رساند. پس دندانپزشکی انتخاب کنید که در این زمینه تجربه کافی داشته باشد.

برنامه ریزی های قبل از انجام ایمپلنت

برنامه ریزی مناسب توسط جراح که شامل معاینه های پزشکی و فیزیکی کامل فرد است و مهمترین بخش آن سلامت دهان دندان و لثه هاست. به همین منظور از دهان با اشعه ایکس عکسبرداری میکنند تا محل دقیق تر ایمپلنت مشخص شود. علاوه بر این موارد پرونده پزشکی مراجع نیز حائز اهمیت است، این شامل تمام بیماریها و داروهای مصرفی فرد نیز میشود. دانستن این موارد ضروری است زیرا مشخص میکند آیا فرد کاندید مناسب ایمپلنت است یا خیر. در صورتی که به دندانپزشک این موارد را اطلاع دهید و ایمپلنت انجام شود خطر رشد باکتریها و عفونتها یا آبسه در دهان وجود دارد.

مشکلات پس زدن اولیه ایمپلنت

پس زدن اولیه ایمپلنت و مشکلات مربوط به آن ممکن است در همان ماه های اول اتفاق بیفتد. طبیعتا احساس درد و ناراحتی بعد از جراحی ایمپلنت طبیعی است که با داروهای مسکن رفع خواهد شد. در صورتی که درد شما پس از ۵ تا ۷ روز تخفیف پیدا نکرد با دندانپزشک خود مطرح کنید. بین ۳ تا ۶ ماه طول میکشد تا ترمیم ایمپلنت رخ دهد. درد و التهاب پس از دریافت ایمپلنت طبیعی هستند اما در صورت وجود نشانه های زیر حتما به دندانپزشک خود مراجعه کنید:

• عفونت در محل ایمپلنت
احتمال عفونت در محل ایمپلنت به علت بیماریهای ضعف سیستم ایمنی، سیگار کشیدن و ساختار ناهنجار دهانی وجود دارد. در نتیجه باید مراقب عفونت در این مرحله باشید
• در صورت تکان و جابجایی مختصر ایمپلنت
بلافاصله بعد از جاگذاری ایمپلنت به جای دندان احتمال جابه¬جایی و تکان آن وجود دارد که نشان دهنده عدم ثبات کافی در ایمپلنت است. به طور معمول تا زمانی که ایمپلنت کاملا با استخوان فک جوش نخورده باشد دندان مصنوعی روی ایمپلنت قرار نمیگیرد اما در برخی موارد بلافاصله دندان روی ایمپلنت قرار میگیرد. این شیوه زمان کمتر و پزشکان کمتری را درگیر میکند اما خطر پس زدن ایمپلنت نیز بالاتر است.
• واکنشهای آلرژی و حساسیت
بعضی افراد به فلز تیتانیوم حساسیت داشته و نشانه های آلرژی نسبت به این فلز التهاب، از دست دادن حس چشایی و گاها حس سوزش در دهان است. در صورتی که دستورات دندانپزشک خود را انجام ندهید خطر پس زدن ایمپلنت را بالاتر میبرد، زیرا عادات غذایی و برخی فعالیت های شما میتواند نتایج ایمپلنت را با شکست یا با موفقیت روبرو کند. دندانپزشک ممکن است از شما بخواهد که تا زمانی که ایمپلنت کاملا جوش بخورد غذاهای سفت مصرف نکنید.

نشانه های پس زدن ایمپلنت به شرح زیر است:

1. مشکلات جویدن
2. التهاب لثه
3. تحلیل لثه
4. شل شدن ایمپلنت
5. درد شدید
در صورت داشتن این علائم به پزشک خود مراجعه کنید.
منابع:
1. www.clinicapronova.com/en/blog/three-key-factors-in-the-rejection-of-a-dental-implants/