درمان آسیب های فک
مفصل فک، در قسمت جلوی هر دوطرف گوش واقع شده است، که استخوان فک پایینی (آرواره) با استخوان گیجگاهی جمجمه را تشکیل می دهد. از پیچیده ترین و انعطاف پذیرترین مفصل های بدن است، که به فک اجازه می دهد تا در حین صحبت کردن و جویدن غذا، به راست و چپ، بالا و پایین حرکت کند. حرکت های مفصل را عضلات متصل و اطراف مفصل، بررسی می کند. عارضه درد فک ناشی از سندروم TMJ يا مشكلات آرواره TMD است.
علل و دلایل آسیب های فک
- آرتروز
- آبسه شدن دندان ها
- شکستگی در فک ها
- قرار گرفتن نامناسب فک
- ارتودنسی دندان ها
- رشد دندان قروچه و ساییدگی بیش از حد آن
- قرار گیری دیسک بین مفصل کروی و مفصل حفره ای
- ابتلا به آرتریت روماتوئید ها در فک
- فشار حاصل از استرس و اضطراب در دندان ها
- جویدن ناخن
- جویدن بیش از حد آدامس ها
- حمله قلبی یا آنژین
علائم و نشانه های آسیب های فک
- در حین صحبت کردن ویا غذا خوردن احساس درد در فک
- عدم توانایی در باز کردن زیاد دهان
- خستگی و کوفتگی در اطراف دهان و گونه ها
- درد فراوان هنگام گاز زدن
- ایجاد ورم در صورت
- حس چسبندگی یا قفل بودن فک، زمان باز و بسته کردن دهان
- ایجاد صدا در مفصل فک، با درد یا بدون درد، زمان باز و بسته کردن دهان
- سردرد
- مشکلات سینوسی
- بیماری و عفونت لثه ها
- گردن درد
- درد در گوش
- احساس زنگ زدن و وز وز کردن در گوش
- سرگیجه
- عدم شنوایی کافی
تشخیص آسیب های فک
دندانپزشک به منظور بررسی علائم ایجاد شده در بیمار، عکس رادیولوژی را تجویز می کند، تا به بررسی کامل استخوان های فک و مفصل های آن بپردازد. گاهی اوقات برای بررسی برخی دیگر از مشکلات ایجاد شده در فک، انجام MRI و سی تی اسکن را برای بیمار تجویز می نماید.
درمان آسیب های فک
دندانپزشک خبره، به منظور درمان آسیب های ایجاد شده در فک ها و مفصل ها ابتدا درمان های بدون جراحی و مراقبت های شخصی، همچون: مصرف برخی از داروها، لیزر درمانی، استفاده از کمپرس آب سرد و یا گرم، خوردن غذاهای نرم و مایع، استفاده از نایت گارد و … را تجویز می نماید. اما چنانچه این آسیب ها بهبود پیدا نکند، اقدام به جراحی آسیب های ایجاد شده در فک می نماید. بیمار باید قبل از جراحی با دندانپزشک مشورت های نهایی را اعمال کند، تا قابل بازگشت نباشد.
عوامل ایجاد کننده اختلالات مفصل فک
وضعیت جفت شدن دندان های فک بالا و پایین و تماس آن هاست وقتی ما فک خود را می بندیم دندان ها با هم یک تماسی برقرار می کنند که معمولاً یک الگوی نرمال و مشخص دارند اگر مساله ای بیاید و این حالت را بر هم بزند باعث می شود که این اختلالات مفصل فک خودشان را نشان بدهند.
به عنوان مثال ممکن است دندانپزشک برای شما یک روکش درست کند و این روکش بلند تر از بقیه دندان ها باشد، وقتی دندان ها می خواهند با هم جفت بشوند تا شما غذا بجوید این روکش مانع می شود و خود این مساله باعث این می شود که عضلات منقبض شوند و باعث اختلالات مفصل فک، ایجاد درد و محدودیت در باز کردن دهان شود.
عامل دیگه ای که باعث ایجاد این اختلالات می شود ضرباتی است که ممکن است به ناحیه سر و صورت وارد شود بعضی از این ضربات هستند که در مواقع تصادف خیلی مشخص هستند مانند زمین خوردن یا ورزش کردن که قطعاً باعث ایجاد این اختلالات می شود.
بعضی از ضربات هستند که بیمار متوجه آن نمی شود مانند روکشی که در بالا ذکر شد وقتی بیمار متوجه نباشد که روکشش بلند است وقتی غذا می خورد ناخواسته برای هر بار غذا خوردن ضرباتی را به فک ایجاد می کند این ضربات وقتی در مدت زمان تکرار شوند باعث ایجاد درد مفصل، درد فک و انقباض عضلانی می شوند و این انقباض عضلانی باعث می شود فرد نتواند فکش را تا انتها، تا حدی که مشخص است باز کند و اختلالات مفصل فک ایجاد می شود.
عوامل دیگر
مساله ی دیگری که باعث ایجاد اختلالات مفصل فک می شود استرس ها است . استرس ها جزئی طبیعی است که در زندگی همه ی افراد روی می دهد و خودش را ممکن است به صورت بیرونی و درونی نشان دهد. معمولاً فرد هنگام استرس خودش را به یک شکلی تخلیه می کند امکان دارد فرد احساس تنگی عضلات کند و فکش را نتواند از یک حدی باز تر کند صدای فک، درد فک و همه این موارد را نشان می دهد.
مساله دیگر درد است. بدن ما کلاً به این شکل ساخته شده که وقتی یک قسمتی از بدن درد داشته باشد بقیه قسمت ها سعی می کنند از آن قسمت محافظت کنند حتماً افرادی رو دیدید که هنگامی که بدنشان یک قسمتی درد می کند مانند آبسه و عفونت این افراد نمی توانند دهانشان را از یک حدی بیشتر باز کنند به همین دلیل باعث انقباض عضلانی می شوند و اگر از آن جلوگیری نکنیم پیشرفت می کند و باعث اختلالات مفصل فک می شود.
مساله دیگر دندان قروچه است وقتی از خیلی از بیمار ها سوال پرسیده می شود که دندان قروچه داری تکذیب می کنند ولی اکثر افراد دندان قروچه را دارد و خودشان متوجه نیستند، دندان قروچه هم می تواند باعث ایجاد اختلالات مفصل فک شود.
عادات دهانی مانند جویدن آدامس، جویدن انتهای خودکار و غیره این موارد هم از مواردی است که باعث اختلالات مفصل فک می شود البته مواردی که گفته شد اهمیت هایشان با هم متفاوت است بعضی از آن ها اثرشان کمتر و بعضی ها اثرشان بیشتر است.
درمان اختلالات مفصل فک
بعد از داشتن این اطلاعات در مورد اختلالات مفصل فک هنگامی که فرد دچار این آسیب می شود به جراح فک و صورت مراجعه می کند و بر طبق آسیب های ایجاد شده طرح درمانش را پیاده می کند. این طرح درمان ممکن است ساخت انواع گارد سخت باشد یا گارد نرم باشد یا وقتی فردی صدای فک دارد امکان دارد نوعی خاصی از گارد سخت را برایش بسازد تا صدای فک برطرف شود یا در مواردی جراح فک می تواند دارو درمانی کند و در صورتی که بیمار با درمان های ساده جواب نگرفت می تواند جراحی های تهاجمی تر را انجام دهد و فقط این متخصص فک و صورت است که می تواند این جراحی های تهاجمی را انجام و مشکل بیمار را برطرف کند.
